De Staart als schuillocatie

16 okt 2020

De Staart is een hooggelegen, buitendijks gebied van Dordrecht. De hoge ligging, vlakbij de stad enerzijds en de natuur van de Hollandse Biesbosch anderzijds, maakt het tot een interessant gebied met veel potentie. Vanuit meerdere invalshoeken.

Bijvoorbeeld uit het oogpunt van waterveiligheid. In geval van overstroming van lagere gedeeltes van Dordrecht kan De Staart dienen als opvanglocatie voor geëvacueerde Dordtenaren. Met de alsmaar stijgende zeespiegel zijn dit scenario’s waar we nu al naar kijken. Maar de wijk is ook uniek gelegen tussen de historische stad Dordrecht, omringd door water en grenzend aan het beschermde natuurgebied Nationaal Park De Biesbosch. En dat maakt het tot een aantrekkelijke plek om te wonen. Kortom: een uitdaging op het snijvlak van waterveiligheid, ruimtelijke ontwikkeling, bereikbaarheid en natuurontwikkeling. Iets wat om een integrale aanpak vraagt.

Europees Interreg project C5a

Over dit vraagstuk buigen experts zich in het kader van het Europese Interreg-project C5a. C5a ontwikkelt een integrale aanpak voor klimaatadaptatie in zeven case studies. In de case study ‘De Staart’ werkt de gemeente Dordrecht samen met Rijkswaterstaat en de Internationale Architectuur Biennale Rotterdam (IABR). Afgelopen periode vond een serie workshops plaats om tot een toekomstvisie voor De Staart te komen. Dat gebeurde onder de noemer ‘Waterveiligheid als hefboom voor duurzame gebiedsontwikkeling’. Wat is er nodig om De Staart in te richten als grootschalige schuillocatie voor als Dordrecht bedreigd wordt door overstromingen?

Integrale oplossing

Een belangrijk aspect voor de ontwikkeling en leefbaarheid van het gebied is: bereikbaarheid. Welke infrastructuur kan beschikbaar blijven tijdens een overstroming? Een betere ontsluiting van het gebied draagt ook bij aan het beleven van de natuur, en daarmee ook aan de natuurontwikkeling. In te toekomst moeten wonen, werken (industrie), recreëren en natuur allemaal een plek krijgen op De Staart. Een integrale oplossing behoort zeker tot de mogelijkheden, was de conclusie van de deelnemers aan de workshop. Wel is het een voorwaarde dat de vervuilde grond en bijbehorende milieuproblematiek eerst worden opgelost.

Mobiliteit

In de workshop werd er ook gekeken naar aspecten als zeespiegelstijging en veranderingen in mobiliteit. Verschillende scenario’s, trends en ontwikkelingen spelen hierbij een rol. Denk bijvoorbeeld aan deelmobiliteit (van bezit naar gebruik van vervoersmiddelen). En de e-bike en step als vormen van individuele mobiliteit.

Er waren tijdens de workshop drie tafels: Natuurontwikkeling, Waterveiligheid en Ruimtelijke ontwikkeling/bereikbaarheid. Aan de tafels keken de deelnemers naar twee scenario’s: beschermen gesloten en beschermen open. De Beschermen-gesloten variant houdt in dat heel Nederland permanent is afgesloten van zee. Rivieren worden dan met grote gemalen afgepompt in de Noordzee.

Natuurontwikkeling

De deelnemers aan de tafel Natuurontwikkeling stelden dat het scenario van beschermen gesloten een groot effect heeft op de natuur. Want dan verdwijnen onmiddellijk de getijden. Bij een beschermen open scenario gaan de veranderingen in de natuur geleidelijk. Pas bij een zeespiegelstijging van 2 meter overstromen de graslanden en verdwijnen de oevers. Daarom moeten we nu al kijken naar kenmerkende natuurwaarden die we willen behouden.

Waterveiligheid

Als het op waterveiligheid aankomt, is het evacuatieprobleem in het scenario ‘beschermen gesloten’ bijna weg. Want er zullen dan geen overstromingen uit zee meer zijn. Bij het scenario ‘beschermen open’ blijft De Staart juist wel belangrijk als evacuatiegebied.

Bereikbaarheid

Om ruim baan te geven aan nieuwe vormen van mobiliteit zagen deelnemers aan de tafel Ruimtelijke ordening/bereikbaarheid investeren in een water-robuuste fietsboulevard als cruciaal. Ook moet er een goede verbinding zijn met openbaar vervoer en stations op De Staart. Temeer omdat de auto naar verwachting uit het stadsbeeld zal verdwijnen.

Uit oogpunt van zowel waterveiligheid als het grondvervuilingsprobleem zouden publieke gebieden op De Staart alvast een meter opgehoogd kunnen worden.

Er is veel enthousiasme onder de deelnemers aan de workshop. Graag geven ze hier een vervolg aan, waarin ze de opgehaalde inzichten vertalen in beleid en concrete projecten.

Meer nieuws


3,5 miljoen voor Getijdenpark Wantij

7 mrt 2023

Kabinet investeert 110 miljoen euro in kennis- en innovatieprogramma NL2120 Bijdrage aan Getijdenpark Wantij vanuit miljoenen investering van het Rijk...

Lees meer

Kabinet investeert 110 miljoen euro in kennis- en innovatieprogramma NL2120 Bijdrage aan Getijdenpark Wantij vanuit miljoenen investering van het Rijk Het Kabinet investeert in totaal 110 miljoen euro in NL2120. Dit is een kennisprogramma voor de ontwikkeling van natuurlijke oplossingen voor grote uitdagingen op het gebied van klimaat, biodiversiteit en wonen. Het Wantij is één van de locaties waarlangs de komende jaren getijdennatuur wordt ontwikkeld. Een getijdenpark dat bijdraagt aan de leefbaarheid en de biodiversiteit op het Eiland van Dordrecht. Rijn-Maas delta De regio Rotterdam/Dordrecht staat voor grote uitdagingen op het gebied van klimaatverandering en de groei van het aantal woningen en inwoners. De Rijn-Maasmonding is een van de grootste delta’s in Europa. Door het getijde vanuit de zee wisselt hier tweemaal daags de stroomrichting van het water en fluctueert het waterpeil sterk. Het gebied is van nature rijk aan natuurlijke overgangen, van zoet naar zout water en van droge naar natte oevers. De Rijn-Maas delta is een belangrijke schakel in de wereldwijde trekroutes van vissen en vogels, om te foerageren, rusten, overwinteren of broeden. Tegelijkertijd heeft deze regio de hoogste bevolkingsdichtheid van Nederland en is er veel bedrijvigheid en scheepvaart. De druk op de openbare ruimte is hier groot en neemt zichtbaar toe. De oevers zijn de laatste decennia grotendeels omgevormd tot harde kades en steenstort. Om de regio leefbaar te houden voor de mensen die er wonen en recreëren, en om tegelijkertijd de natuur te behouden, zijn investeringen hard nodig. Kennis- en innovatieprogramma NL2120 Kustbescherming van staal en beton en verlaging van het waterpeil zijn nodig om land bruikbaar te maken. Maar technische oplossingen hebben een grens. Kennis- en innovatieprogramma NL2120 focust op natuurlijke oplossingen, die aansluiten bij de natuurlijke kenmerken van het water- en bodemsysteem. Ze werken daardoor beter voor behoud van biodiversiteit en zijn beter bestand tegen klimaatverandering. In NL2120 werken overheden, natuurorganisaties, ingenieursbureaus, baggerbedrijven en kennisinstellingen samen aan de ontwikkeling van natuurlijke oplossingen voor grote uitdagingen op het gebied van klimaat, natuurinclusieve landbouw, biodiversiteit en wonen. Het Kabinet investeert de komende 10 jaar 110 miljoen euro in NL2120, dat naar verwachting een groei van het Nederlandse BBP van 1 miljard euro oplevert. NL2120 wordt gefinancierd via het Nationaal Groeifonds en is wereldwijd het grootste samenwerkingsverband op het gebied van natuurlijke oplossingen. Dordrecht is één van de deelnemende steden. Getijdenparken In de regio Rotterdam-Dordrecht worden in dit Groeifonds getijdenparken ontwikkeld op twee locaties: Getijdenpark Feijenoord in Rotterdam en Getijdenpark Wantij in Dordrecht. Harde oevers worden vervangen door geleidelijk aflopende groene oevers. De invloed van eb en vloed keert daarbij terug, wat bijdraagt aan de verbetering van de biodiversiteit. Daarnaast neemt de hoeveelheid groen in de stad toe. Hierdoor worden inwoners meer uitgenodigd om naar buiten te gaan. Het Wantij als getijdenpark zal de natuur van de Biesbosch tot dichtbij de voordeur van iedere Dordtenaar brengen. Ook zal het bijdragen aan de ontwikkeling van de wijk De Staart als aantrekkelijke en groene verbinding tussen Biesbosch en binnenstad.

Waterschap Hollandse Delta en gemeente Dordrecht ondertekenen samenwerkingsagenda

6 feb 2023

Op 6 februari 2023 ondertekenden Waterschap Hollandse Delta en gemeente Dordrecht een strategische samenwerkingsagenda voor de komende jaren. Daarmee ...

Lees meer

Op 6 februari 2023 ondertekenden Waterschap Hollandse Delta en gemeente Dordrecht een strategische samenwerkingsagenda voor de komende jaren. Daarmee wordt concreet vervolg gegeven aan de reeds langdurige samenwerking. De komende jaren werken zij samen aan ambities, plannen en projecten op het gebied van waterkwaliteit, waterveiligheid en wateroverlast. Dordrecht en het water Dordrecht is een eiland. Water vormt al sinds het ontstaan van de stad in allerlei opzichten een gegeven en speelt een belangrijke rol in onze leefomgeving. Water draagt bij aan een groen en gezond leefklimaat en aan de bestrijding van hitte en droogte. Groen en water zorgen ervoor dat verschillende dieren en planten op het Eiland van Dordrecht kunnen leven. Voor Dordrecht vormt water daarnaast een bijzondere uitdaging. De stad kan met hoogwater en overstroming te maken krijgen. Samenwerken voor goede waterkwaliteit en waterveiligheid Waterschap Hollandse Delta en gemeente Dordrecht delen ambities op het gebied van water, klimaat, duurzaamheid en gezonde leefomgeving. Grote maatschappelijke opgaven binnen deze thema’s maken het nodig dat de partijen blijvend samenwerken aan projecten en bijdragen aan elkaars taken en opgaven. \"Door intensiever samen te werken met het waterschap, zorgen we ervoor dat de waterveiligheid van onze stad op orde is. Daarnaast draagt het bij aan het versterken van de biodiversiteit. En door gezamenlijk te werken aan onder andere de waterkwaliteit en minder hittestress, verbetert ook de leefomgeving op het Eiland van Dordrecht\", aldus wethouder Rik van der Linden namens het College van Dordrecht. Robuust, duurzaam en klimaatbestendig Droogte, hitte, extreme regenval, de energietransitie, de grote bouwopgaven, mobiliteit, circulaire economie en biodiversiteit zijn uitdagingen die grensoverschrijdend zijn. De gezamenlijke ambitie is om samen te werken aan een robuust, duurzaam en klimaatbestendig watersysteem en aan het verbeteren van de kwaliteit van de leefomgeving. Op 6 februari ondertekenden wethouder Rik van der Linden van Dordrecht en dijkgraaf Jan Bonjer van het waterschap de strategische samenwerkingsagenda 2023-2027. Hierin wordt beschreven hoe er gezamenlijk met een agenda voor concrete projecten invulling wordt gegeven aan deze ambitie. Jan Bonjer, Dijkgraaf namen het Waterschap Hollandse Delta: \"Samen de schouders zetten onder de gezamenlijke opdracht om onze Hollandse Delta veilig en leefbaar te houden, daar teken ik graag voor!\" Waterkraan Concrete samenwerking vindt onder andere plaats in de verwerking van regen – en afvalwater en het ecologisch maaien en baggeren van watergangen, zodat de biodiversiteit wordt gestimuleerd. Ook het beperken van de kans op een mogelijk overstroming vraagt om bundeling van kennis en krachten. Een recent project dat Dordrecht samen met het waterschap heeft gerealiseerd is de aanleg van de Waterkraan. Dit is een grote duiker in de Zeedijk, die ervoor zorgt dat schoon water uit de Nieuwe Dordtse Biesbosch verschillende Dordtse wijken in kan stromen. Dat leidt tot een betere waterkwaliteit in sloten en vijvers. Tegelijk kan bij hevige regenval het water uit de wijken sneller wegstromen naar de polder. De komende tijd gaan we met aanvullende maatregelen het schone verse water nog beter verspreiden over het zuidelijk deel van de stad.

Kick-off Biodiverse Cities in Dordrecht

20 jan 2023

Goed nieuws voor de biodiversiteit in Dordrecht! In het Interreg North Sea Region project Biodiverse Cities werkt Dordrecht de komende vier jaar samen...

Lees meer

Goed nieuws voor de biodiversiteit in Dordrecht! In het Interreg North Sea Region project Biodiverse Cities werkt Dordrecht de komende vier jaar samen met diverse Europese steden aan betere biodiversiteit en gezonde ecosystemen in de stad. Deze week was de kick-off van het project in Dordrecht. Vertegenwoordigers van de deelnemende steden kwamen voor het eerst bij elkaar in onze stad. De Europese Unie heeft in totaal 5,7 miljoen euro subsidie toegekend voor het project. Met Dordrecht als lead partner gaan kennisinstellingen, maatschappelijke organisaties, universiteiten en steden in Nederland, Duitsland, Scandinavië, België, Frankrijk elkaar kruisbestuiven met kennis en ervaring. We gaan werken aan projecten gericht op verbeteren van biodiversiteit, betrekken van burgers bij de zorg voor natuur en meenemen van de belangen voor ecologie en biodiversiteit in beleid, onderhouds- en nieuwbouwprojecten. Biodiversiteit en een gezond ecosysteem zijn niet alleen belangrijk voor de natuur zelf. Het zorgt voor een fijne en gezonde leefomgeving voor de bewoners. In Dordrecht gaan we ons richten op heel de stad maar met drie focus-projecten in de wijken De Staart en Amstelwijck en het toekomstig Stadspark in de Dordwijkzone. Dat doen we samen met onderwijs en maatschappelijke organisaties, die dicht bij bewoners staan. Meer over het project lees je via deze link.


  Nieuwsoverzicht
privacy