Hogere sterfte door klimaatverandering

1 jun 2021

Van alle sterftegevallen door hitte in Nederland, kan nu al bijna eenderde worden toegeschreven aan klimaatverandering. Jaarlijks gaat het om bijna 250 doden. Dat blijkt uit een nieuw internationaal onderzoek, waaraan het RIVM heeft meegewerkt. Het onderzoek is vandaag gepubliceerd in het tijdschrift Nature Climate Change.

Het onderzoek vond plaats in 732 steden in 43 landen, en bestrijkt de periode 1991 tot 2018. In die jaren was het gemiddeld één graad warmer dan voor het industriële tijdperk, terwijl dat inmiddels 1,2 graden is. Nog niet eerder is dit onderzoek op zo’n grote schaal gedaan, vertelt Joost van der Ree, programmamanager Klimaat van het RIVM.

Opwarming

“Vooral mensen die lijden aan hart- en vaatziekten en ouderen zijn kwetsbaar door hitte”, zegt Van der Ree. “We weten dat zij extra risico lopen als het heet is. Dat was altijd al zo. Tijdens extreem warme periodes sterven meer mensen. Nu is gekeken in hoeverre de opwarming van het klimaat daar nog een schep bovenop doet.” De effecten van de hittegolven van de laatste twee zomers zijn daarbij nog niet meegenomen.

Nu al impact

Er is al veel vaker onderzoek gedaan naar de relatie tussen sterfte door hitte en het klimaat. Maar daarbij ging het altijd om studies die naar de toekomst keken, en een goede schatting probeerden te geven van toekomstige klimaateffecten. Nu is voor het eerst gekeken naar de impact op gezondheid van klimaatverandering die al heeft plaatsgevonden.

“De mens functioneert het best bij een temperatuur tussen 16 en 18 graden”, legt Van der Ree uit. Dichter bij de evenaar ligt die optimale temperatuur voor het menselijk lichaam iets hoger. Als de temperatuur hoger of lager dan dat optimum is, heeft dat gevolgen voor de sterftecijfers. “Dit onderzoek laat zien dat klimaatverandering nu al een impact heeft op onze gezondheid, het is niet langer iets van de toekomst.”

Maar, zo stelt het onderzoek, het gaat hierbij dus ‘slechts’ om één graad opwarming. “Dat is minder dan het meest strikte klimaatdoel uit het Parijse Klimaatakkoord (1,5 tot 2 graden) en een fractie van wat er kan gebeuren als de uitstoot niet wordt teruggedrongen.”

Langer, vaker en heter

De sterfte door een toename van warme en hete dagen is in Nederland weinig verrassend lager dan in Zuid-Europa. Naast Zuid-Europa werden de grootste veranderingen in sterfte gevonden in delen van Azië en Zuid-Amerika.

Omdat de huidige mondiale temperatuur al hoger is dan in de onderzochte periode, en nog verder zal stijgen als gevolg van de uitstoot van broeikasgassen, zal de sterfte door hitte nog flink oplopen, verwacht Van der Ree. “Op basis van dit onderzoek kan nu beter bekeken worden of er wel voldoende beleid is om kwetsbare mensen te beschermen in tijden van hitte. De extremen zullen naar verwachting toenemen. En er zal langer, vaker en hetere hitte zijn.”

Overigens is het niet zo dat een hittegolf per definitie betekent dat een bepaald percentage mensen zal overlijden. “Je zult niet elk jaar hetzelfde effect zien. We vermoeden dat er een cumulatief effect kan optreden, als mensen ook al een slechte winter achter de rug hebben, of meerdere extreme warme zomers op rij. Maar we weten nog niet hoe groot dat effect is.”

Kerngezonde tachtigers

Het is overigens een misverstand om te denken dat in een hittegolf alleen mensen sterven, die anders een paar weken of maanden later sowieso zouden overlijden. Wel gaat het vooral om 80-plussers. “Maar het gaat ook om tachtigers, die zich kerngezond voelen, die anders mogelijk wel honderd konden worden”, zegt Van der Ree.

De temperatuur-regulatie in het lichaam van ouderen werkt anders. En ouderen vergeten nogal eens dat ze voldoende moeten drinken als het warm is, omdat ze minder dorst ervaren. Ook wordt aangeraden om in periodes van hitte voldoende verkoeling te zoeken en weinig te bewegen.

(bron: NOS)

Meer nieuws


Reewegpark geopend!

10 mei 2023

Wat een feeeeest!! Het nieuwe Reewegpark is geopend. Dordrecht is hiermee een park rijker.Afgelopen winter hebben we een deel van het sportpark ondera...

Lees meer

Wat een feeeeest!! Het nieuwe Reewegpark is geopend. Dordrecht is hiermee een park rijker. Afgelopen winter hebben we een deel van het sportpark onderaan de Noordendijk omgevormd tot stadspark. De bewoners van Reeland en Stadspolders hebben meegedacht over de inrichting. Ze wilden een plek waar ze kunnen ontspannen, van de natuur kunnen genieten en waar ze elkaar kunnen ontmoeten. En… waar kinderen naar hartenlust kunnen spelen en ravotten! En die opzet lijkt meer dan geslaagd. Na de officiële opening - het doorknippen van het lintje - waren de kinderen niet te houden. Ze stormden op de nieuwe speelplek af en namen de speeltoestellen gretig in gebruik. Dat het park nu nog niet zo groen is, kon de kinderen niet boeien. Dit najaar planten we er nog 70 bomen. Maar spelen kan er nu al volop gedaan worden! Vogelbuurt Een nieuwe wandelbrug verbindt het Reewegpark met de naastliggende Vogelbuurt. Meer groen in de wijken zorgt voor schonere lucht en voor ruimte om te bewegen en te ontspannen. Bomen zijn ook prettig bij hitte en onverharde grond neemt het water bij hevige regenval sneller op. De herinrichting van het Reewegpark werd mede mogelijk gemaakt met hulp van de Provincie Zuid-Holland

Groene Vogels vergroenen Vogelbuurt

9 mei 2023

Zie ‘Groene Vogel’ Patrick glunderen! Afgelopen week plantten hij en zijn collega Tom maar liefst 36 bomen en 900 plantjes in voortuinen e...

Lees meer

Zie \'Groene Vogel\' Patrick glunderen! Afgelopen week plantten hij en zijn collega Tom maar liefst 36 bomen en 900 plantjes in voortuinen en geveltuinen in de Vogelbuurt. Het is de afronding van het project \'Boom zoekt Grond\'. Bewoners van de Vogelbuurt met een voortuin mochten een gratis boom of beplanting kiezen. Zo wordt de buurt groener, en dat leidt tot minder wateroverlast en minder hittestress. Daarnaast zijn bewoners van de Vogelbuurt betrokken bij het opknappen van het openbaar groen in de wijk. Zo ontstaat er meer bewustwording over de functie van groen. Meer groen maakt de wijk leefbaarder en biodiverser (een gevarieerd planten- en dierenleven). De buurtbewoners zijn enthousiast over het initiatief: \'Leuk dat we samen met de buren de hele straat opfleuren\'. Het project heeft dus ook een sociaal aspect. Het zorgt voor meer contact tussen de buurtbewoners. In de Vogelbuurt ervaart men veel last van hitte en wateroverlast. Een belangrijke oorzaak is dat er zoveel \'stenige\' gedeeltes zijn. Niet alleen in de openbare ruimte maar ook in de tuinen. De wijk is in de jaren \'50 gebouwd. Door de krappe inrichting van toen is het lastig om de openbare ruimte te vergroenen. Toch is Het Vogelnest, de sociale koffiebar op het Vogelplein, de uitdaging aangegaan. Groene Vogels Patrick en Tom, én de buurtbewoners, zijn blij met het resultaat.

Doe mee aan onderzoek naar hitte en gezondheid!

24 apr 2023

Het Radboud UMC onderzoekt wat hitte doet met de gezondheid van mensen in de stad. Dordrecht is één van de steden waar dit onderzoek plaatsvindt. Do...

Lees meer

Het Radboud UMC onderzoekt wat hitte doet met de gezondheid van mensen in de stad. Dordrecht is één van de steden waar dit onderzoek plaatsvindt. Dordtenaren die mee willen doen aan het onderzoek, kunnen zich aanmelden.   Het klimaat verandert. Daardoor krijgen we vaker te maken met warme zomers en hittegolven. Hitte kan invloed hebben op de gezondheid van mensen. Vooral bij ouderen en mensen die ziek zijn. Het Radboud UMC doet onderzoek in Dordrecht naar wat hitte doet met de gezondheid van mensen in de stad. Wil je meedoen? Meld je aan op  www.radboudumc.nl/hitte Hittestress De afgelopen jaren hebben we een aantal weken met tropische temperaturen gehad. Ook voor deze zomer is de verwachting dat het flink heet kan worden. Vooral als je in de stad woont, kan dat onprettig zijn. In de stad is het in de zomer namelijk warmer dan in het buitengebied. Soms scheelt het wel 8°C! Dat komt doordat gebouwen en straten veel warmte vasthouden. Bomen en planten houden de stad juist koeler. En ook water zoals vijvers zorgen dat het er minder warm wordt. Veel stenen en weinig groen veroorzaken zogenaamde hittestress. En daar kunnen stadsbewoners veel last van hebben. Of zelfs ziek van worden. Help mee! Als inwoner van Dordrecht, kun je helpen hittestress in de stad tegen te gaan. Daarvoor willen we weten hoeveel last inwoners hebben van de warmte. Het Radboud UMC onderzoekt in Dordrecht wat hitte doet met de gezondheid. Ook onderzoeken ze wat de invloed is van de hoeveelheid groen en water in een buurt. In groene wijken blijft de temperatuur immers lager dan in versteende wijken. Elke inwoner van Dordrecht van 18 jaar en ouder kan mee doen aan het onderzoek. Je wordt dan gevraagd om een aantal vragenlijsten in te vullen: vóór, tijdens en na een warme periode in de zomer. Wil jij meedoen? Ga dan naar www.radboudumc.nl/hitte Of download Flyer burgeronderzoek hitte  


  Nieuwsoverzicht
privacy